Fóðurblandan og Grundarfjarðarbær hafa undirritað sex ára samstarfssamning sem snýr að tilraunum með fræblöndur í fjölbreyttu landslagi í Grundarfirði. Samstarfið er hluti af ICEWATER-verkefninu sem tengist vatnaáætlun Evrópusambandsins og miðar að því að þróa blágrænar ofanvatnslausnir í þéttbýli.
Fóðurblandan leggur til sérþekkingu á sviði sáningar og vistvænna lausna – og útvegar fræblöndur sem sérvaldar eru fyrir íslenskar aðstæður. Í fyrsta áfanga verkefnisins verður notast við fjölbreyttar blöndur sem innihalda gras, blóm og smára – með það að markmiði að bæta jarðveg, auka líffræðilegan fjölbreytileika og fegra útivistarsvæði bæjarins.

Tilgangur og tímarammi verkefnis
Verkefnið nær yfir tímabilið 2025–2030 og felur í sér prófanir á mismunandi fræblöndum í fjölbreyttu veðurfari – þar sem salt, vindur og vatn setja sinn svip á svæðið. Sáð verður í fyrstu fimm reitina sumarið 2025 og ný svæði bætast svo við á hverju ári. Með því að fylgjast vel með framvindu og skrá áhrif mismunandi samsetninga fræblanda, skapast dýrmæt þekking sem gagnast ekki aðeins Grundarfirði – heldur einnig öðrum sveitarfélögum sem vilja vinna markvisst að grænni framtíð.
Tilraunareitirnir verða merktir upplýsingaskiltum þar sem íbúar og gestir geta fræðst um verkefnið, tilgang þess og framvindu. Með þessari nálgun viljum við einnig auka vitund og hvetja önnur sveitarfélög til að feta í svipuð fótspor. Þetta er jafnframt leið til að fræða almenning um hlutverk sáningar í loftslagsmálum og sjálfbærri þróun.
Fóðurblandan hefur á undanförnum árum þróað og flutt inn hágæða sáningarlausnir, m.a. frá Barenbrug í Hollandi. Reynslan úr Grundarfirði mun nýtast Barenbrug til að þróa blómablöndur sem henta betur íslenskum aðstæðum – og vonandi verður hægt að framleiða blöndur í framtíðinni sem innihalda eingöngu íslenskar tegundir.

Mikilvægt verkefni sem stuðlar að fjölbreyttari náttúru og sterkari vistkerfum á Íslandi
Verkefnið styður við stefnu Fóðurblöndunnar um að þróa vörulínur sem eru vistvænar, lífefldar og nýtast í uppgræðslu og jarðvegsbætandi tilgangi – bæði í landbúnaði og á opinberum svæðum. Reynslan úr þessu verkefni getur orðið grunnur að þróun á fræblöndum sem innihalda einungis íslenskar tegundir – sem er mikilvægt framlag til líffræðilegs fjölbreytileika og verndun staðbundinnar náttúru. Við stefnum að því að skrá áhrif einstakra tegunda – t.d. niturbindandi eiginleika smára, uppbyggingu jarðvegs með djúpum rótum eða líffræðilega fjölbreytni blóma sem laða að frævandi skordýr – og nýta þá þekkingu til að betrumbæta blöndurnar í framtíðinni.
„Það er mikilvægt fyrir okkur að taka þátt í verkefnum sem leiða til raunverulegra framfara. Með þróun sjálfbærra og vistvænna sáningarlausna viljum við styðja við bæði samfélag og landbúnað í breiðari skilningi,“ segir Einar Valur Árnason, verkefnastjóri hjá Fóðurblöndunni.
Samstarfið við Grundarfjörð byggir á gagnkvæmri virðingu og þekkingarskiptum – þar sem við komum með reynslu úr landbúnaði og sáningarfræðum, á meðan sveitarfélagið leggur til dýrmæta innsýn í skipulag og sjálfbæra þróun útivistarsvæða. Við hlökkum til að fylgjast með framvindu og vexti í Grundarfirði – og deila niðurstöðum og lærdómi með öðrum á komandi árum.
